روش های موثر برای تمیز کردن سطوح آشپزخانه : تمیز کردن سطوح آشپزخانه بسیار مهم است، چرا که این محیط مستقیماً با غذا و سلامت افراد ارتباط دارد. تمیز نگه داشتن آشپزخانه نه تنها به بهداشت و سلامت کمک میکند بلکه باعث میشود محیطی دلپذیر، کارآمد و ایمن برای تمامی اعضای خانواده ایجاد شود. این موضوع بسیار مهم باید به عنوان یکی از اصول خانهداری و زندگی روزمره همواره مورد توجه قرار گیرد.
چرا تمیز کردن آشپزخانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است؟
همانطور که گفتیم تمیزی آشپزخانه از اهمیت بسیاری برخوردار است. از مهم ترین دلایل برای تمیز نگه داشتن آشپزخانه حفظ سلامتی افراد است. در ادامه به دلایل مهمی که چرا تمیز نگه داشتن آشپزخانه ضروری است میپردازیم:
بهداشت و سلامت:
یکی از اصلیترین دلایل تمیز نگه داشتن آشپزخانه، حفظ بهداشت و سلامت خانواده است. آشپزخانه جایی است که غذاها تهیه و نگهداری میشوند و به همین دلیل مستعد رشد باکتریها، ویروسها و سایر میکروارگانیسمهای مضر است. سطحهای کثیف و آلوده میتوانند منبع انتقال بیماریهای مختلفی مانند مسمومیت غذایی باشند. بنابراین، تمیز کردن مرتب سطوح، ظروف و تجهیزات آشپزخانه به جلوگیری از انتشار این عوامل بیماریزا کمک میکند.
جلوگیری از آلودگی متقاطع:
آلودگی متقاطع به نوعی از آلودگی میگویند که باکتریها و میکروبها از یک سطح یا ماده غذایی به سطح یا ماده غذایی دیگری منتقل شوند. این مسئله در آشپزخانه به ویژه هنگام تهیه غذاهای خام و پخته بسیار حائز اهمیت است. استفاده از تختههای برش جداگانه برای مواد غذایی خام و پخته و تمیز کردن منظم آنها میتواند از این نوع آلودگی جلوگیری کند.
افزایش بهرهوری و کارآیی:
یک آشپزخانه تمیز و مرتب کارآیی بیشتری دارد. وقتی همه چیز در جای خود قرار دارد و سطوح و ابزارها تمیز هستند، شما میتوانید با سرعت و کارآیی بیشتری کارهای خود را انجام دهید. عدم وجود ظروف کثیف و سطحهای چرب و آلوده به شما این امکان را میدهد که بدون وقفه به آشپزی و تهیه غذا بپردازید.
حفظ کیفیت و طول عمر وسایل آشپزخانه:
تمیز نگه داشتن وسایل آشپزخانه مانند اجاق گاز، یخچال، مایکروویو و سایر تجهیزات نه تنها به حفظ بهداشت کمک میکند بلکه باعث افزایش طول عمر و کارکرد بهتر آنها نیز میشود. باقی ماندن چربی و آلودگی بر روی این وسایل میتواند به خرابی و کاهش عمر مفید آنها منجر شود.
جلوگیری از جلب حشرات و جوندگان:
حشرات و جوندگان به دنبال منابع غذایی هستند و یک آشپزخانه کثیف میتواند به راحتی این موجودات مزاحم را به خود جلب کند. تمیز نگه داشتن آشپزخانه، خالی کردن منظم سطل زباله و جلوگیری از انباشت غذاهای باقیمانده میتواند به جلوگیری از ورود این موجودات کمک کند.
ایجاد محیطی دلپذیر:
یک آشپزخانه تمیز و مرتب محیطی دلپذیر برای کار و فعالیت است. وقتی وارد آشپزخانهای تمیز میشوید، احساس راحتی و آرامش بیشتری خواهید داشت و این میتواند انگیزهای برای تهیه غذاهای سالم و خوشمزه باشد. به علاوه، داشتن یک آشپزخانه تمیز به معنای کاهش استرس و نگرانیهای مربوط به نظم و بهداشت خواهد بود.
پیشگیری از حوادث:
سطوح چرب و لغزنده و ابزارهای کثیف میتوانند به راحتی باعث وقوع حوادث شوند. لغزش و سقوط، بریدگی و سوختگی از جمله حوادث رایجی هستند که در آشپزخانههای کثیف و نامرتب رخ میدهند. بنابراین، تمیز نگه داشتن آشپزخانه میتواند به پیشگیری از این نوع حوادث کمک کند.
روش های موثر برای تمیز کردن سطوح آشپزخانه
برای تمیز کردن سطوح آشپزخانه و وسایلی که در آشپزخانه وجود دارد روش های مختلفی وجود دارد. هرکدام از قسمت ها و وسایل آشپزخانه با روش و مواد خاصی تمیز میشود. در ادامه به بررسی سطوح مختلف و روش های موثر برای تمیز کردن سطوح آشپزخانه و وسایل آن میپردازیم.
- سطوح کار : مکان هایی که خرد کردن و مخلوط کردن در آنجا انجام میشود.
- سینک ظرفشویی
- اجاق گاز و فر
- یخچال و فریزر
- مایکروویو
- کابینتها و قفسهها
- دیوارها و پشتسپریها (پشت یخچال و گاز)
- کف آشپزخانه
روش های موثر برای تمیز کردن سطوح آشپزخانه
سطوح چوبی:
- محلول سرکه و آب: سرکه سفید و آب را به نسبت مساوی مخلوط کنید و با یک دستمال نرم روی سطح چوبی بکشید. سپس با یک دستمال خشک سطح را پاک کنید.
- روغن زیتون و آب لیمو: برای درخشش و حفظ کیفیت چوب، ترکیبی از روغن زیتون و آب لیمو را به نسبت مساوی استفاده کنید.
تمیز کردن سطوح استیل ضد زنگ:
- جوش شیرین و آب: خمیری از جوش شیرین و آب تهیه کنید و با یک پارچه نرم روی سطح استیل بمالید. سپس با آب گرم بشویید و با دستمال خشک کنید.
- سرکه سفید: سرکه سفید را روی سطح اسپری کنید و با دستمال نرم پاک کنید. سرکه لکههای آب و اثر انگشت را از بین میبرد.
سطوح گرانیتی:
- آب و صابون: آب گرم و صابون مایع ملایم استفاده کنید و با یک دستمال نرم روی سطح گرانیت بکشید. از پاککنندههای اسیدی مثل سرکه یا لیمو استفاده نکنید چون به سطح گرانیت آسیب میرساند.
- الکل ایزوپروپیل: الکل ایزوپروپیل را با آب به نسبت 1 به 1 مخلوط کنید و روی سطح اسپری کنید، سپس با دستمال نرم پاک کنید.
سرامیکی:
- جوش شیرین و آب: خمیری از جوش شیرین و آب تهیه کنید و روی لکهها بمالید. بگذارید چند دقیقه بماند و سپس با دستمال مرطوب پاک کنید.
- سرکه سفید و آب: محلول سرکه و آب به نسبت 1 به 1 را روی سطح اسپری کنید و با دستمال نرم پاک کنید.
مرمری:
- آب و صابون: محلول آب گرم و صابون مایع ملایم استفاده کنید. از مواد اسیدی مثل سرکه و لیمو پرهیز کنید زیرا به سطح مرمر آسیب میرساند.
- الکل ایزوپروپیل: محلولی از الکل ایزوپروپیل و آب را به نسبت 1 به 1 تهیه کنید و با دستمال نرم سطح مرمر را تمیز کنید.
اجاق گاز:
- جوش شیرین و سرکه: جوش شیرین را روی سطح اجاق پخش کنید و سپس سرکه سفید را اسپری کنید. بگذارید تا مخلوط کف کند و سپس با یک اسفنج نرم تمیز کنید.
- آمونیاک: قطعات جداشدنی مثل شعلهپخشکنها را در کیسهای با کمی آمونیاک قرار دهید و بگذارید شب تا صبح بماند. سپس با آب و صابون بشویید.
- آشپزخانه را تمیز کنید تا از انباشت آلودگیها جلوگیری شود.
هرچند وقت یکبار آشپزخانه و سطوح آشپزخانه را تمیز کنیم؟
تمیز کردن آشپزخانه باید به صورت منظم و با توجه به نوع فعالیتها و استفاده از بخشهای مختلف آن انجام شود.
- روزانه: برخی وسایل و سطوح باید به صورت مرتب و روزانه تمیز شوند. از جمله سطوح کار ، سینک ظرفشویی، اجاق گاز، ظروف و وسایل آشپزی و کف آشپزخانه
- هفتگی: برخی از وسایل و سطوح باید به صورت هفتگی تمیز شوند، از جمله: مایکروویو، یخچال، کابینتها و قفسهها
- ماهانه: برخی از وسایل و سطوح باید به صورت ماهانه تمیز شوند. از جمله: فر ، ماشین ظرفشویی، دیوارها و پشتسپریها
- هر 3 ماه: برخی از وسایل و سطوح باید هر 3 ماه یکبار تمیز شوند مثل کابینتها و کشوها ، تهویه و هواکشها
- سالانه: برخی از سطوح باید به صورت سالانه تمیز شوند. یخچال و فریزر، پنجرهها و پردهها و کل دیوارهای آشپزخانه
آلوده ترین وسایل آشپزخانه:
- اسفنج ها: هیچ راهی به جز دور انداختن اسفنج های قدیمی وجود نداردو میکروب های اسفنج های ظرفشویی به هیچ عنوان از بین نمیروند.
- نمکدان: نمکدان ها عامل انتقال میکروب از دست های آلوده هستند، بعد از هربار خالی شدن، آنها را حسابی تمیز و ضدعفونی کنید.
- دستگیره های آشپزخانه: دستگیره ماشین ظرفشویی، یخچال، کابینت ها و در آشپزخانه را فراموش نکنید.
- ظروف آشپزخانه: به خصوص ظروف چوبی
- سینک
- دستمال ظروف
- تخته گوشت: حتما بعد هربار استفاده آن را ضدعفونی کنید.
- جای قاشق چنگال و چاقو
دستمال آشپزخانه کثیف ترین و آلوده ترین وسیله آشپزخانه است.
طبق تحقیق پژوهشگران دانشگاه موریس استفاده چندباره از دستمال آشپزخانه افراد را در معرض خطر مسمومیت غذایی قرار میدهد. برای انجام این تحقیق صد دستمال آشپزخانه را که یک ماه از آنها استفاده شده بود آزمایش شد. نتیجه این بود که احتمال وجود باکتری “ای کولای” (اشریشیا کولای) که باعث مسمومیت شدید غذایی میشود در دستمالهایی که از آن برای چند کار مختلف از جمله خشک کردن ظروف، پاک کردن سطوح و همچنین خشک کردن دستها استفاده میشود بیشتر است.
راهکارهای برای تمیز نگه داشتن دستمال های آشپزخانه:
اجازه ندهید که دستمال ها مدت طولانی مرطوب بمانند و آنها را به صورت دستی یا در ماشین بشویید. برای شستشو از مواد سفید کننده یا آب و صابون استفاده کنید. برای تمیز کردن دستمال میتوانید آن را به مدت مدت 10-15 دقیقه بجوشانید. حتی با افزودن سرکه یا جوش شیرین نیز میتوانید روند شستشو را آسان تر کنید. بعد از فرایند شستشو حتما دستمال هارا خشک کنید و اصلا اجازه ندهید مرطوب بمانند. البته بهتر است هر چند وقت یکبار دستمال ها را تعویض کنید.
بهترین نوع دستمال برای پاک کردن سطوح آشپزخانه:
دستمالهای میکروفایبر: دستمالهای میکروفایبر از الیاف بسیار ریز ساخته شدهاند که بهطور موثری گرد و غبار، چربی و آلودگیها را جذب میکنند. این دستمالها بسیار جذبکننده هستند و میتوانند بدون نیاز به مواد شوینده قوی سطوح را تمیز کنند. همچنین، به دلیل نرمی الیاف، سطحها را خراش نمیدهند. میکروفایبر مناسب برای پاک کردن سطوح کار، سینک ظرفشویی، اجاق گاز و حتی شیشهها و سطوح براق است.
نکات بهداشتی آشپزخانه